In het voorjaar van 2024 hadden we Europese verkiezingen. Dat bracht me ertoe om de samenstelling van mijn familie eens op een rijtje te zetten. Het begint bij mijn grootouders van vaderskant. Die kwamen aan het begin van de vorige eeuw uit Zwaben (Zuid Duitsland) in Bazel. Daar was werk te vinden. Ze werden in 1919, met hun daar geboren zes kinderen, ingeburgerd in de Gemeente Bazel; daarmee werden ze ook Zwitsers. Zo werkt dat daar nog steeds.
Mijn grootmoeder van moederskant was een Oostenrijks dienstmeisje uit Vorarlberg, dicht bij de Zwitsers grens Ze werkte in Zwitserland en trouwde met mijn grootvader, een heuse oorspronkelijke Zwitser.
Mijn ouders kregen vijf kinderen, allemaal dus Zwitsers. Ze spraken het dialect van Bern en leerden op school Duits lezen en schrijven. En ook spreken als dat nodig was. Hun kinderen – mijn broer en zussen - hebben heel verschillende partners en nakomelingen.
Mijn jongste zusje is nu getrouwd met een Duitser uit Beieren. Maar haar kinderen zijn van haar vorige partner en zijn echt heel Zwitsers. Een ander zusje heeft lang in Italië gewoond. Zij heeft een Italiaanse dochter, die op haar beurt een Italiaanse dochter heeft. Dit familietakje spreek bijna uitsluitend Italiaans. Mijn broer is getrouwd met een vrouw uit Luxemburg. Haar moedertaal is Letzenburgisch, een van de landstalen in Luxemburg.
Tenslotte is er nog een zus die haar leven lang met een Duitser is getrouwd. Zij hebben drie kinderen, waarvan er één een Israëlische vrouw heeft. Zij spreekt haar moedertaal met haar zonen. Voor de rest moet ze het met Duits doen, en een beetje dialect.
Ikzelf ben getrouwd met een Nederlander en daardoor – verrassing! – ook Nederlandse geworden. In de vroege zestiger jaren was dat de normale procedure voor buitenlandse vrouwen; voor buitenlandse mannen gold dat niet. Ik heb dus twee Nederlandse kinderen. We spreken Nederlands met elkaar, want wat zouden ze eraan hebben om met een Zwitsers dialect op te groeien?
Ik vind dus dat we een echte ‘Europese’ familie zijn. Ook omdat ik het over de echtgenotes van mijn ooms aan moederskant nog niet heb gehad: een adellijke dame uit Oost Pruissen en een Italiaanse kleermaakster.
Emma